Workshop A. Samenwerkingsvorm
Hoe geef je regionale samenwerking écht vorm? In deze interactieve workshop nemen René Peerenboom (Regio Noordoost Brabant) en Ricco Kokshoorn (Rijk van Nijmegen) je mee in de praktijk van hun regio’s. Ze delen openhartig hun ervaringen met verschillende vormen van samenwerking – van lichte netwerken tot stevig bestuurlijk ingekaderde structuren. Samen verkennen we de voordelen, valkuilen en dilemma’s van diverse governancevormen. Wat werkt waar, en waarom? Welke keuzes zijn bepalend voor succes? En hoe vind je de juiste balans tussen bestuurlijke sturing en ambtelijke slagkracht?
Jij bent aan zet: we nodigen je uit om je eigen ervaringen te delen, kritische vragen te stellen en mee te denken over de optimale organisatievorm voor regionale samenwerking. Want misschien ligt de sleutel tot succes wel in het combineren van inzichten uit heel Nederland. Durf jij het gesprek aan over wat écht werkt in jouw regio? Sluit aan en denk mee
Workshop B. Strategische regionale agenda
Diverse regio’s werken met een strategische regionale agenda. Hoe organiseer je het opstellen van een gezamenlijke agenda (in tempo, dynamiek tussen en in gemeenten, verschillende schaalgroottes, en tussen meerdere overheidslagen (provincie, gemeenten, waterschap, Rijksdepartementen), wat is de toegevoegde waarde ervan, en hoe ga je er vervolgens mee om? Edwin Teurlincx (regiocoördinator Wijchen en Druten) vertelt over de ontwikkeling van de Visie en Samenwerkingsagenda voor Rijk van Nijmegen. Philippe Spapens (programmadirecteur Rijk regio bij Kernteam regio Flevoland) vertelt over de ontwikkeling van de strategische agenda Flevoland, die samen door de regio en het Rijk is opgesteld. Om vervolgens in gesprek te gaan over jullie kennis en ervaringen.
Workshop C. Samenwerken in de triple (of multiple) helix
Overheden, bedrijfsleven en kennisinstellingen werken samen aan de ontwikkeling van regio’s, in triple (of multiple) samenwerking. Voor innovatie, economische groei en maatschappelijke opgaven. Het brengt kracht en verschillende perspectieven samen.
Sander Groenen (directeur AgriFood Capital, triple helix organisatie Noordoost-Brabant) en Jasper Kerkwijk (manager Public Affairs Twente Board) gaan in gesprek over hun ervaringen.
Workshop D. Uitvoeringskracht
In regionale samenwerking hebben gemeentesecretarissen een rol, bijvoorbeeld rondom ambtelijke inzet vanuit de eigen organisatie in de regio. Johan Postma (gemeentesecretaris Land van Cuijk) en Janne Hendrix (gemeentesecretaris Wijchen) delen hun dilemma’s en ervaringen en gaan in gesprek om tot gezamenlijke lessen en inzichten te komen.
Workshop E. Ambtelijk vakmanschap
Regionaal samenwerken vraagt van ambtenaren een heel andere manier van denken en handelen dan het werk binnen de eigen gemeente. Op een alledaags, ambachtelijk niveau bedien je je van heel andere vaardigheden en competenties. Hoe ben je effectief voor je eigen gemeente door regionaal samen te werken? Welk ‘netwerkambacht’ komt daarbij kijken? Frank van Mil (directeur Regio Hart van Brabant) deelt zijn ervaringen en gaat het gesprek hierover met je aan.
Workshop F. Samenspel met bestuur en politiek
In regionale samenwerking is goed samenspel tussen ambtenaren, bestuurders en raadsleden van belang. Machteld Beukema (gemeente Nijmegen) en Ojanne Chang (strategisch regioadviseur voor griffies van Almere, Lelystad en Flevoland) bespreken hun eigen ervaringen en aanpak, en gaan het gesprek met je aan.
De Staten van Flevoland, de raad van Almere en de raad van Lelystad komen 3x per jaar bijeen in een politiek regio overleg om regionale thema's met elkaar te bespreken en politieke instrumenten af te stemmen. Dus ruimte voor de politiek, met als doel, impact hebben op de regio. Het balanceren tussen bestuurlijke efficiëntie van opschalen en voldoende ruimte laten aan democratische perspectieven, democratische legitimiteit, transparantie en verantwoording, ook in de regio.
In Gelderland Zuid is via een projectmatige aanpak gewerkt aan het realiseren actieve operationele samenwerking tussen alle deelnemende gemeenten van een GR (GGD). Met aandacht voor hoe een stevige opdrachtgever en gelijkwaardige netwerkpartner voor de GGD te zijn.
Workshop G. Ervaring leert: Sturen op eigenaarschap Brabantse omgevingsdiensten
Hoe zorg je dat je als gemeente een helder en duidelijk zicht heb op het financiële reilen en zeilen van een omgevingsdienst (of een andere samenwerking)? Waar moet je op letten? Hoe zorg je dat je de tijd hiervoor efficiënt gebruikt? In deze workshop deelt de provincie Noord-Brabant hoe ze dat doen. We brengen de aanpak in praktijk en bediscussiëren stellingen. Dit versterkt je adviesrol richting je bestuur.
Workshop H. De Stand van de regio’s
In dit minicollege en (vervolgens gesprek) neemt Sofie Dreef (adviseur Berenschot en onderzoeker BRE’s)jullie mee in de laatste inzichten over regionale samenwerking en wat dit betekent voor jouw werkpraktijk. Waar staan we, ruim een jaar na het uitkomen van het overkoepelende BRE-onderzoek? Welke ontwikkelingen zijn er zichtbaar in de regio, welke rol pakken provincies en waterschappen en wat doet het rijk met en voor de regio? Na dit mini-college ben je weer helemaal bij! Vanzelfsprekend is er voldoende tijd om met elkaar in gesprek te gaan over dilemma’s en vraagstukken waar je tegenaan loopt.
Workshop I. Visie op de regio
Regionale samenwerking is van groot belang, maar hoe lang kunnen we het lokaal bestuur nog ‘verlengen’ voordat de rek er uit is? Welk effect heeft de voortgaande trend van regionalisering op gemeenten en provincies? Als gemeenten steeds meer leunen op regionale samenwerking, wat zegt dit dan over de (minimale) schaalgrootte van gemeenten? En wat is de rol van het middenbestuur als regionale samenwerking steeds vaker op het schaalniveau van provincies plaatsvindt? Wat is de toekomst van de regio in ons bestel? Het is tijd voor meer visie op de regio en het maken van bewuste keuzes. Het ministerie van BZK neemt hiertoe het initiatief, maar kan hier wel wat input voor gebruiken! Waar zou een visie op de regio over moeten gaan? Wat zijn de positieve en negatieve effecten van regionalisering en om welke keuzes vraagt dit?
Workshop J. Kennisuitwisseling regionale samenwerking
In de herfst van 2024 heeft de VNG digitale dialoog gevoerd met haar leden over regionale samenwerking. Met als doel om beelden, opvattingen en ideeën rondom dit onderwerp op te halen. Het resultaat was een rijke opbrengst aan ideeën, suggesties en ervaringen. In deze sessie verdiepen Frank Speel Programmamanager regionale samenwerking VNG) en Emma Ratia (Strategisch adviseur lokaal bestuur VNG) hier drie van, namelijk:
- Tastbare resultaten en communicatie
- Inwerk- en trainingsprogramma’s
- De zachte kant van samenwerken.
Samen kijken we wat herkenbaar is, wisselen we uit welke best (en worst) practices er in de regio’s zijn en bespreken met welke concrete stappen we praktijk van samenwerken verder kunnen helpen. Je kunt de resultaten van tevoren bestuderen maar het is niet noodzakelijk om mee te kunnen doen aan de sessie.
